Kalp Kapak Hastalığı Nedir, Belirtileri, Tedavisi

Kalp Kapak Hastalığı Nedir?

Kalp Kapak Hastalığı, kalbin dört kapağının (mitral, aort, triküspit ve pulmoner) bir veya birden fazlasının yapısal veya fonksiyonel olarak bozulması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Bu bozulmalar, kapakların tam olarak açılmasını (stenoz) veya kapanmasını (yetmezlik) engelleyerek kalp fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir. Kalp kapak hastalığı, doğuştan (konjenital) olabileceği gibi, sonradan edinilmiş romatizmal ateş, enfeksiyon (endokardit), dejenerasyon veya diğer kalp hastalıkları sonucu da gelişebilir.

Kalp Kapak Hastalığı Belirtileri ve Semptomları

Kalp kapak hastalığının belirtileri, hastalığın şiddetine, etkilenen kapağa ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Erken dönemde belirtiler hafif olabilir veya hiç olmayabilirken, hastalık ilerledikçe belirtiler belirginleşir.

• Nefes darlığı: Özellikle eforla veya yatarken nefes darlığı yaşanması.
• Göğüs ağrısı: Kalpte sıkışma, baskı veya ağrı hissi.
• Çarpıntı: Kalp atışlarının düzensiz, hızlı veya kuvvetli hissedilmesi.
• Baş dönmesi veya bayılma: Beyne yeterli kan gitmemesi sonucu ortaya çıkabilir.
• Ayaklarda veya karında şişlik: Vücutta sıvı birikmesi (ödem).
• Yorgunluk ve halsizlik: Günlük aktivitelerde bile çabuk yorulma.
• Öksürük: Özellikle yatarken artan öksürük.

Kalp Kapak Hastalığı Nasıl Ortaya Çıkar?

Kalp kapak hastalığının oluşum süreci, altta yatan nedene bağlı olarak farklılık gösterir. Bazı durumlarda kapaklar doğuştan kusurlu olabilirken, bazılarında ise sonradan gelişen faktörler kapakların hasar görmesine neden olur.

Başlıca risk faktörleri şunlardır:

• Romatizmal ateş: Özellikle çocukluk çağında geçirilen ve tedavi edilmeyen A grubu streptokok enfeksiyonları sonucu kalp kapaklarında hasar oluşabilir.
• Enfektif endokardit: Kalp kapaklarının enfeksiyonu, kapak yapısını bozabilir.
• Yaşlanma: Yaşla birlikte kapaklarda kireçlenme (kalsifikasyon) ve dejenerasyon görülebilir.
• Doğuştan kalp hastalıkları: Bazı doğuştan kalp kusurları kapakların normal fonksiyonunu etkileyebilir.
• Koroner arter hastalığı: Kalp kasının yeterli kan alamaması, kapak fonksiyonlarını etkileyebilir.
• Yüksek tansiyon: Uzun süreli yüksek tansiyon, kalp kapaklarına zarar verebilir.
• Radyasyon tedavisi: Göğüs bölgesine uygulanan radyasyon tedavisi, kalp kapaklarını etkileyebilir.

Kalp Kapak Hastalığı Tedavi Yöntemleri

Kalp kapak hastalığının tedavisi, hastalığın şiddetine, etkilenen kapağa, hastanın genel sağlık durumuna ve semptomlarına bağlı olarak belirlenir. Tedavi seçenekleri arasında medikal tedavi, cerrahi tedavi ve bazı durumlarda perkütan (ameliyatsız) yöntemler yer alır.

Medikal Tedavi

Medikal tedavi, semptomları hafifletmeye ve kalp yetmezliği gibi komplikasyonları önlemeye yöneliktir. Kullanılan ilaçlar arasında şunlar yer alabilir:

• Diüretikler: Vücuttaki fazla sıvıyı atarak nefes darlığını ve ödemi azaltır.
• ACE inhibitörleri ve ARB'ler: Kan damarlarını genişleterek kalbin yükünü azaltır.
• Beta blokerler: Kalp hızını yavaşlatarak ve kan basıncını düşürerek kalbin daha verimli çalışmasını sağlar.
• Antikoagülanlar: Kanın pıhtılaşmasını engelleyerek inme riskini azaltır.

Cerrahi Tedavi

Cerrahi tedavi, kapak tamiri veya kapak değişimi şeklinde olabilir. Kapak tamiri, mümkünse tercih edilen bir yöntemdir ve kapak fonksiyonunu korumayı amaçlar. Kapak değişimi ise hasarlı kapağın yapay bir kapakla (mekanik veya biyolojik) değiştirilmesidir.

Perkütan Tedavi

Bazı durumlarda, özellikle aort darlığı tedavisinde, perkütan aort kapak implantasyonu (TAVI) gibi ameliyatsız yöntemler uygulanabilir. Bu yöntemde, kateter yoluyla kasıktan girilerek yeni bir kapak yerleştirilir.

Kalp Kapak Hastalığı Nasıl Önlenir?

Kalp kapak hastalığını tamamen önlemek mümkün olmasa da, bazı önlemler alarak riski azaltmak ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak mümkündür.

• Romatizmal ateşin önlenmesi: Çocukluk çağındaki boğaz enfeksiyonlarının erken teşhisi ve tedavisi önemlidir.
• Enfektif endokarditten korunma: Diş tedavileri veya cerrahi işlemler öncesinde risk altındaki hastalara antibiyotik profilaksisi uygulanabilir.
• Sağlıklı yaşam tarzı: Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, sigara içmemek ve alkol tüketimini sınırlamak kalp sağlığını korur.
• Tansiyon ve kolesterol kontrolü: Yüksek tansiyon ve kolesterol seviyeleri kalp kapaklarına zarar verebilir.
• Düzenli doktor kontrolü: Özellikle kalp hastalığı riski taşıyan kişilerin düzenli olarak doktor kontrolünden geçmesi önemlidir.