Lenfoma Nedir, Belirtileri, Tedavisi

Lenfoma Nedir?

Lenfoma, lenf sisteminde başlayan bir kanser türüdür. Lenf sistemi, vücudun enfeksiyonlarla savaşmasına yardımcı olan bir ağdır. Lenfoma, lenfosit adı verilen beyaz kan hücrelerinde başlar. Bu hücreler anormal şekilde çoğalır ve tümörler oluşturabilir. Lenfomanın Hodgkin lenfoma ve Hodgkin olmayan lenfoma (NHL) olmak üzere iki ana türü vardır. Nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık, bağışıklık sistemi zayıflığı ve bazı enfeksiyonlar risk faktörleri arasında sayılabilir. Lenfomanın oluşum mekanizması, lenfositlerin kontrolsüz büyümesi ve yayılmasıyla karakterizedir.

Lenfoma Belirtileri ve Semptomları

Lenfomanın belirtileri, türüne ve evresine bağlı olarak değişebilir. En yaygın belirtiler şunlardır:

• Şişmiş lenf düğümleri: Genellikle ağrısızdır ve boyunda, koltuk altında veya kasıkta fark edilebilir.
• Açıklanamayan kilo kaybı: Özellikle son 6 ay içinde %10'dan fazla kilo kaybı.
• Gece terlemeleri: Uyurken giysileri veya yatağı ıslatan şiddetli terlemeler.
• Ateş: Nedeni bilinmeyen ve tekrarlayan ateş.
• Yorgunluk: Sürekli ve geçmeyen yorgunluk hissi.
• Kaşıntı: Özellikle geceleri şiddetlenen yaygın kaşıntı.

Erken dönemde belirtiler hafif olabilir veya hiç olmayabilir. İleri dönemde ise belirtiler daha belirgin hale gelir ve tedaviye yanıt verme olasılığı azalır.

Lenfoma Nasıl Ortaya Çıkar?

Lenfomanın kesin nedeni bilinmemektedir, ancak bazı risk faktörleri hastalığın gelişiminde rol oynayabilir:

• Yaş: Bazı lenfoma türleri gençlerde daha sık görülürken, diğerleri yaşlılarda daha yaygındır.
• Cinsiyet: Bazı lenfoma türleri erkeklerde daha sık görülür.
• Bağışıklık sistemi zayıflığı: HIV/AIDS, organ nakli sonrası bağışıklık baskılayıcı ilaçlar veya otoimmün hastalıklar bağışıklık sistemini zayıflatarak lenfoma riskini artırabilir.
• Bazı enfeksiyonlar: Epstein-Barr virüsü (EBV), insan T-lenfotropik virüsü (HTLV-1) ve Helicobacter pylori gibi enfeksiyonlar lenfoma riskini artırabilir.
• Kimyasal maddelere maruz kalma: Benzen, böcek ilaçları ve herbisitler gibi bazı kimyasal maddelere uzun süre maruz kalmak lenfoma riskini artırabilir.
• Aile öyküsü: Ailede lenfoma öyküsü olan kişilerde lenfoma gelişme riski daha yüksektir.

Lenfoma Tedavi Yöntemleri

Lenfoma tedavisi, türüne, evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve diğer faktörlere bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunlardır:

Medikal Tedavi

Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek için kullanılan ilaçlardır. Genellikle intravenöz (damar yoluyla) olarak uygulanır.

Radyoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek için yüksek enerjili ışınlar kullanılır. Genellikle lokalize lenfoma vakalarında kullanılır.

Hedefe yönelik tedavi: Kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını engelleyen ilaçlardır. Genellikle kemoterapi ile birlikte kullanılır.

İmmünoterapi: Vücudun kendi bağışıklık sistemini kanser hücreleriyle savaşması için uyaran ilaçlardır.

Kök hücre nakli: Kanser hücrelerini yok etmek için yüksek dozda kemoterapi veya radyoterapi uygulandıktan sonra, sağlıklı kök hücreler (genellikle kemik iliğinden veya kandan alınır) hastaya geri verilir.

Cerrahi Tedavi

Cerrahi, genellikle lenfomanın tedavisinde kullanılmaz. Ancak, bazı durumlarda lenf düğümlerini çıkarmak veya tümörleri çıkarmak için kullanılabilir.

Lenfoma Nasıl Önlenir?

Lenfomayı önlemenin kesin bir yolu yoktur, ancak bazı koruyucu önlemler ve yaşam tarzı değişiklikleri riski azaltmaya yardımcı olabilir:

• Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek: Dengeli beslenmek, düzenli egzersiz yapmak ve yeterli uyumak bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur.
• Sigara içmemek: Sigara içmek birçok kanser türünün yanı sıra lenfoma riskini de artırır.
• Kimyasal maddelere maruz kalmaktan kaçınmak: Benzen, böcek ilaçları ve herbisitler gibi kimyasal maddelere maruz kalmayı en aza indirmek önemlidir.
• Enfeksiyonlardan korunmak: Epstein-Barr virüsü (EBV) ve HIV gibi enfeksiyonlardan korunmak lenfoma riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
• Düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak: Özellikle ailede lenfoma öyküsü olan kişilerin düzenli olarak sağlık kontrolleri yaptırması önemlidir.